ÇADIR







Çadır seçiminde iki nokta önemlidir.Birincisi bizleri yağmur,rüzgar ve kardan korumalıdır.İkincisi çeşitli ısı derecelerinde konfor sağlamalıdır.Hatalı seçilen bir çadır doğadaki yaşamınızı çekilmez duruma getirebilir.Özellikle dağda bu hata yaşamınıza mal olabilir.Çadırımızı seçerken dayanıklılığını,ölçülerini ve dizaynına dikkat etmeliyiz.Örneğin klasik üçgen çadırlar kuvvetli rüzgarda esnek olmadıkları ve aerodinamik yapıda olmadıkları için dayanıksızdırlar.Kubbe(dome) çadırlar esnek bir yapıda oldukları için ve dizayn olarak üçgen çadırlar gibi köşeli ve düz bir yapı sergilemediklerinden dolayı rüzgara direnç göstermezler ve kuvvetli rüzgarlara dayanırlar.

ÇADIR SEÇİMİNDE İZLENECEK YOL

1-Çadır Boyutu.
Çok çeşitli boylarda üretilmektedirler.Yapılan etkinlilere ve kaç kişi ile bu etkinlikleri yaptığımızı göz önüne aldığımızda orta boy ( 2 veya 3 kişilik ) çadırlar uygundur.Yeterince hafif olup seyahatlerde diğer üyeler ile paylaşmaya uygun hacim sağlarlar.
2-Hava Şartlarından Koruması ve Havalandırması.
Ilık havalarda kullanılmak için yapılan çadırlar hafiftirler,havalandırma için bir çok panel ihtiva ederler.Çok fazla hava koruması olmadığı için yağmur,rüzgar ve kar şansının az olduğu ortamlar için elverişlidirler.Genelde kullanılan sırtta taşınan çadırlar iyi havalandırmalı ve kar dışındaki hava şartlarına karşı koyabilecek yapıdadırlar(Bazı çadırlar extrem olmayan kış şartlarına göre dizayn edildikleri için dört mevsim kullanılabilirler).Doğa gezgininin gece molalarında dinlenmesini sağlarlar.Yumuşak iklim çadırlarına göre daha ağırdırlar.Dağcı çadırları ise soğuk rüzgarlara ve kış şartlarına göre dizayn edilmişlerdir.Hava şartlarından korunmalı,güçlü direk (pole) yapılı ve güçlü rüzgarlar için düşük profillidirler.Genel çadırlara göre daha düşük nefes almalı olmalarına karşın daha iyi su ve hava korunmalıdırlar.Tamamen özel şartlara göre üretilmişlerdir.
3-Doğru Dizaynın Seçimi.
Çok çeşitleri vardır.Aşağıda bahsedilen noktaları göz önüne alarak doğru seçimi yapmaya çalışalım.
Kullanılabilecek alan
Mümkün olduğu kadar elverişli boşluğu olmalıdır.Çadır duvarının açısı ve yatacağımız zeminin şekli,kullanım alanını artıran yan antreler(Bagaj)çadır seçimşinde çok önemlidir. Bu altı kaplamasız alan(Antre veya bagaj), yaşam alanı dışındaki antre iç mekanda gereksiz malzemeyi koymamızı sağlar.Dondurucu ısılar dışında çamurlu ayakkabıları dışarda ama muhafaza altında tutmamıza olanak sağladığı gibi, rüzgardan ve yağmurdan korunmalı alan sağlayarak mutfak olarak kullanmamıza imkan verirler.Konforumuza imkan veren bu alanlar çok gerekli ve çok kullanışlıdır.
Profil
Yüksek profilli çadırlar yüksek bir tavan ve içerde rahat bir manevra sahası sunarlar.Fakat bu yapı sert ve hızlı rüzgarlarda dezavantaj sağlar.Düşük profilli çadırlar sıkışıktır ama sert havalarda avantajlı olurlar.
Çadır yapısının destekleri
Direkler(pole) çadırı ayakta tutarlar,bir nevi iskelet görevi görürler ve daha etkili bir yaşam alanı sağlarlar.Fakat fazla direk çadırın montaj süresini uzatır,daha fazla parça olur ve daha ağırdırlar .Buna karşın dağcı çadırlarının sağlam olması en önemli etken olduğundan çok direkli çadırlar bu amaç için tercih edilmelidir.Direkler genellikle aleminyumdan,bazen fiberglassdan yapılırlar.Aleminyum direklerin çok çeşidi vardır.İyi aleminyum direk Easton marka 7000 serisinden üzeri eloksallı,esnek fakat sağlam olmalıdır.Borular birbirine tam oturmalı ve montaj kolaylığı sağlamak için birbirlerine esnek bağlarla bağlı olmalıdırlar.
Çadırın gergisi
Sağlam bağlanmış ve gerilmiş bir çadır rüzgara dirençlidir.Sessizdir,rüzgarda ses(less flapping)yapmaz.
Çadırın girişleri
Çadırın kapıları kolay açılıp,kapanabilmeli;giriş ve çıkış kolay olmalıdır.Çoklu kapı ,giriş çıkış kolaylığı ve iyi havalandırma imkanı verir.Yukarıdan aşağıya doğru açılan , çift plastik fermuarlı(donmaya karşı) kapılar yukarıdan gerektiği kadar açılarak giriş çıkışlarda yağmur ve karın içeri girmesine engel olurlar.Ayrıca birçok modelde kapılarda ayrıca çift fermuarlı tül bulunur.Uygun hava şartlarında kapılar tamamen açılıp bağlandıklarında bu tül kapılar sivrisinek ve böceklerden arınmış,mükemmel havalandırma olanağı sağlarlar.
4-Amaç-Fiat İlişkisi
Hangi amaç için çadır aldığımız önemlidir.Eğer deniz kıyısında yaz tatilimizi geçirmek için bir çadır arıyorsak,extrem şartlar için dizayn edilmiş bir çadır almamız gereksiz ve amaç dışıdır.Yaptığımız etkinlikleri dikkate alarak amacımıza en uygun çadırı seçmeliyiz.Pahalı çadır iyidir düşüncesi her çadır seçimi için doğru değildir.
5-Diğer Özellikler.
Ağırlığı,Kolay kurulması,Extra antresi(bagajı),Duvar cepleri,İyi Havalandırması eğer çadır çift katlı dağcı çadırı ise iç katının nefes alabilir özellikte olması ,Fermuarlarının Kalitesi,Zeminin eksiz olması(su almaya karşı),Çadırın Rengi,Dikiş yerlerinin izalasyonu çadır seçiminde önemli özelliklerdir.



ÇEŞİTLİ ÇADIR TİPLERİ





Üçgen Çadırlar
Klasik üçgen çadırların,direklerini takar takmaz gerdirmeden
ayağa kalkamaması,şeklinden ötürü rüzgar direncinin yüksek olması,
mevcut hacmi yeterince rantabl kullanamaması nedeniyle
modern kubbe çadırlar karşısında avantajlarını yitirmişlerdir.
Geçmiş dönemlerde popüler olmalarına karşın bugün
doğa gezilerinde kullanılmaları güçtür.





Dome(Kubbe)Çadırlar
Üçgen çadırların yerlerini almışlardır.Kurulmaları çok kolaydır.Görünümleri yarım küre şeklindedir..Görece hafiftirler.Rüzgara dayanıklıdırlar.Kar biriktirmezler.Kurar kurmaz gerdirmeden ayakta durabilirler(Free Standing).Bu nedenle etraflarında takılmadan gezinebilirsiniz.Yattığınız eğimi beğenmezseniz hemen başka bir yere alabilirsiniz.








Tünel Çadırlar Genellikle üç çember iskeleti oluşturur ve Tünelin bir ucu giriş yeridir.Dizayndan ötürü rüzgar yönü çadır kurulmadan önce hesaplanmalıdır.Hemen ayakta duramazlar fakat sağlam çadırlardır.Tek kişilik modelleri ideal doğa gezgini çadırıdır.








Geodesic Kubbe Çadırlar Güçlü çadırlardır.Kurulmaları ve indirilmeleri kolaydır.İlave çapraz kilit direkler bu çadırları basit kubbe çadırlara nazaran daha güçlü ve emniyetli yapar.Ayrıca bu ilave direkler tente kumaşını gergin tutar.Kar ve rüzgara çok dayanıklıdırlar.










ÇADIRIMIZI NEREYE VE NASIL KURMALIYIZ ?

Kamp Yeri Seçimi

Kamp yeri seçimi deneyim gerektirir.Bu deneyimi doğada kalma sürenizi artırdıkça öğrenirsiniz.Bu öğrenme sürecinde bazı ana kurallar vardır ki önceden mutlaka bilinmeleri gereklidir.Öncelikle doğada yapacağımız geziye yola çıkmadan önce, yapmamız gereken hazırlıkları bilmeliyiz.Bu hazırlıkları özetlersek,
-Gideceğimiz yeri önceden planlamalıyız.
-Bu yer hakkında bilgi toplamalıyız.
-Bu yere ait mümkünse topographical bir haritasını edinmeliyiz.Bu mümkün değilse en etraflı bölge haritasında gideceğimiz yeri belirlemeliyiz.Harita üzerinde yapacağımız çalışma, bölgeye ulaştığımızda haritayı hafızamızda canlandırmamızı kolaylaştıracaktır.
-Yola çıkmadan bir haftadan önceden başlayarak hava durumunu takip ederek,oluşabilecek değişiklikleri önceden bilmeliyiz.
-Bölgeye ulaşım vasıtalarını,yer durumlarını önceden planlamalıyız.
-Gıda ikmalini son dakikaya ve bölgeden temine bırakmamalıyız.
-Ekipteki üyelerin getireceği malzemeleri yola çıkmadan kısa bir süre önce denetlemeliyiz.
-Her durum için önceden acil bir plan hazırlamalıyız.
Kamp kurmayı tasarladığımız bölgeye ulaştığımızda gece olmadan kamp yerini seçmeliyiz.Öncelikle mümkünse su kenarına yakın,zemini taşlık olmayan çadırımızı rahatça oturtabileceğimiz bir alan bulmalıyız.Yer seçiminde kesinlikle kuru dahi olsalar nehir ve dere yatakları tercih edilmemelidir.Bizden uzak ,yüksek yerlere yağan yağmurlar kısa sürede sel haline alarak su yatağını doldurabilir.Yine bu yer, kış mevsiminde çığın düşebileceği yamaç kenarları olmamalıdır.Çürümüş ağaç gövdeleri yakınına çadır kurmamalıyız.Çıkabilecek sert bir rüzgar bu ölü gövdeyi çadırın üstüne düşürebilir.Çadırımızdan yüksek olmayan hiçbir yükseltinin yer almadığı düz alanlar fırtınalı havalarda çadırımıza yıldırım düşme ihtimalini attırırlar.Seçeceğimiz yer vahşi hayvanların su içmeye geldikleri yol üzerinde yer almamalıdır.Su kenarında isek bıraktıkları izlerden bunu anlıyabiliriz.Yaz mevsiminde dağlık arazilerde gece ve gündüz arasındaki ısı farkı kayalıkları çatlatarak taş yağmurlarına neden olurlar.Bu nedenle yer seçiminde bu konuda dikkatli olmalıyız.Çadır kurmaya karar verirken rüzgarı dikkate alarak mümkün olduğu kadar rüzgardan korunmuş bölgeyi tercih etmeliyiz.
Yer hakkında karara vardıktan sonra zemin taş,dal gibi parçalardan tamamen temizlenmelidir.Bu parçalar temizlenmez ise çadırımızın zeminini kesebilirler ve bu taşlar ayrıca yattığımızda çok rahatsızlık verirler.(Çadırımızın alt zemini kadar plastik brandayı kenarlarını katlayarak diktirirsek çadırın altına konan bu parça çadırımızın zeminin ömrünü artıracaktır.)

Çadır altına serilecek plastik hafif örtü















Çadırın Kurulması

Çadır torbası içinde çadırımız,direkleri ve kazıklar yer alır.Öncelikle direkleri doğru şekilde geçirerek birbirlerine eklemeliyiz.Kubbe çadırlarda direkler içine konan lastikler hangi direğin nereye geçeceğini bize gösterir.Bu şekilde direklerimizi şaşırmadan kurup toplayabiliriz.Bu lastikler direklerin dağılıp kaybolmalarınıda önler. Çadır direkleri çadırımızın yapısına göre,ya dış tentemizin üzerindeki kumaş borulara yada iç tentemizin üzerindeki kumaş veya plastik halkalara geçirilir(Bkz. Şekil 1 ).Son yıllarda üretilen çadırların bir kısmında direklerden çadır şeklinde iskeleti öncelikle kurup,daha sonra uzun bir lastik bağla çadırımızın üzerindeki deliklerden geçirilerek çadır direğe monte edilir(Bkz. Şekil 2 ).

Şekil.1(Soldaki 1. resim vauDe)




















Şekil. 2 (vauDe)




















Çadırınız üst tentedeki kumaş borulardan oluşan yapıda ise direkleri bu borulara geçirirken çok dikkatli olmalısınız.Çadırınızı yere sabitlemeden koyun,sonra birbirine geçmiş direği kumaş borunun ucuna geçirin,dikkat edeceğiniz husus direği boru içinde ileriye doğru itmemektir.Boruyu sabit tutup kumaşı boru üzerine çekmektir,bu şekilde devam ettiğinizde kumaş boru direk üzerinde elinizin önünde büzüşmeye ve toplanmaya başlıyacaktır.Bu sıkışma artmaya başladığında bu büzük kısmı direğin diğer ucuna doğru kaydırmalısınız.Bu noktada dikkat edilecek husus direk parçalarının birbirinden ayrılmamasıdır.Eğer ayrılırlar ve siz kumaş borunun içinde birleştirmeye kalkarsanız,ince kumaş iki boru arasına kıstırılıp yırtılacaktır tersi direği kubbe biçimli kumaş boru üzerinde ileriye itmeye kalkar ve zorlarsanız direk kumaşı delecektir..Basit kubbe çadırların çoğunda iki direk vardır.Her iki boruyu da bu şekilde geçirdiğimizde göreceğimiz görüntü,yere yatık bir çadır ve bunun üstünde artı şeklinde duran borulardan geçmiş iki direktir.Simdi çadırımızı ayağa kaldırabiliriz.Direklerin her birinin ucunu köşelerdeki yerlerine oturtuktan sonra sırayla direklerin diğer uçlarını çadırın diğer köşelerindeki yuvalara oturtmalıyız.Bu işlem sırasında direkler yarım daire şeklini alacaktır.direklerin takılmasından sonra çadırımız ayağa kalkmış olacaktır.Bundan sonra çadırımızı istediğimiz yere koyup,dört köşeden yere tutturup;kazıklar ile iplerinden gerdirmek gerekmektedir. Çadır ile seyahatlere giderken çadırımızın tamir setini mutlaka yanımızda bulundurmalıyız.Bu malzemeleri çadırımızı satan firmadan temin edebiliriz.

Çadırı kurduğumuz yerde bir kamp ateşi yakma zorunluluğumuz var ise,normal ateş yakma tedbirleri dışında bu yerde yakılan ateşin kıvılcımlarının çadırımıza ulaşmıyacağına emin olmalıyız.Ateş yaktığımız bu yer rüzgar yönü ile çadırımız arasında olmamalıdır.Yoksa çıkan dumanlar çadırımızın içine dolacaktır.